XVIII.

1222.

In nomine sancte et individue trinitatis. Andreas Dei gratia Ungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Servie, Galicie, Lodomerieque rex in perpetuum. Inter regalis excellentie insignia, quibus recolenda memoria antecessorum nostrorum insignitur, illud excellentius et com- mendabilius pre ceteris invenitur, commendandis hospitibus largioris hospitalitatis dexteram porrigere, quorum conservatio et utilis regno dignoseitur, et Deo esse commendabilis reperitur. Hinc est, quod pie recordationis parentum nostrorum vestigia pro desiderio amplectentes, et eterne vite bravium cum eis post presentis vite cursum appre- hendere cupientes, Hermanno, magistro religiose fraternitatis hospitalis Sancte Marie Theutonicorum Jerosolymitani fratribus tam presentibus quam futuris caritatis intuitu terram Burza nomine, ultra sylvas, versus Cumanos, licet desertam et inbabitatam, con- tulimus pacifice inh;ibitandam et in perpetuum libere possidendam, ut et regnum per convorsationem eorum propagatum dilatetur et ele- mosyna nostra per orationem eorum ad remedium anime nostre et parentum nostrorum coram summo Deo deportetur. Preterea eis con- cessimus, quod si aurum vel argentum in predicta terra Burza inven- tum fuerit, media pars ad fiscum regium per manus fratrum depor tetur, reliqua ad eosdem devolvatur. Insuper libera fora et tributa fororum eiusdem terre eis totaliter indulsimus et ad munimen regni

Fontes. Abth. II. Bd. XV. 2

18

contra Cumanos castra et urbes lapideas construere cos permisimus, ut et inimicis Christi resistere valeant, et persone nostre et here- dibus nostris legitime nobis succedentibus ad coronam, ad honorem pateant et munimen. Statuimus etiam quod nullus woyvoda super eos descensum habeat, liberos denarios et pondera eis remisimus et ab iuuni exactione et collectaeos esse permisimus liberos et immunes. Nullius judicio sive jurisdictioni, nisi solius regis subiaccant. Judi- cem iidem fratres super eorum populum constituant. Nos vero pre- missos fratres in possessionem predicte terre Buna (per pristal- ilniü nostrum Fataletum nomine)1), iussimus introduci, qui pre- dictam terrairi perambulavit et eam ad verbum Michaelis woyvode certis metis circumsignatam ipsis assignavit. Prima vero meta huius terre incipit de indaginibus castri Almnye et procedit usque ad indagines castri Noialt, et inde progreditur usque ad indagines Nycolai, ubi aqua defluit que vocatur Alt, et sie ascendit usque ubi Tartelowe cadit in Alt. Addidimus etiam postmodum iisdem fratribus confereiites castrum, quod Cruceburg nominatur, quod fratres predicti de novo construxerant, cum pratis circa illud adiacentibus, et a fine terre Cruzeburg terram que vadit usque ad terminos Prodnicorum (Productorum) "), et ab indaginibus Almaye in parte altera vadit usque ad ortum aque, que vocatur Burza, et inde progreditur usque ad Danubium, cuius donationis post modum facte a nobis fratribus memoratis pristaldum dedimus Ypochz banum. Concessimus etiam eisdem fratribus, quod super fluvium Alt sex naves et super fluvium Mors sex alias naves habeant liberas per Intimi regnum nostrum sales deferentes in descendendo, nec non alias res in ascendendo referentes, et salifodinas, que Akana vocantur, sufficientes ad illas duodecim naves, libere ubicunque volu- erint, eisdem concessimus in perpetuum. Item concessimus, quod nullum tributum debeant persolvere, nec populi eorum cum transierint per terram Siculorum aut per terram Blacorum,homines quoque nunc terram inhabitantes predictam ad eorundem fratrum servitiom et domus eorum utilitatem sine requisitione liberos dimisimus, ita ut si aliqui de cetero de nostris hominibus sive hospitibus terre nostre pertinentibus ad ipsos transmigraverint, statim cum ad mit i t in m raftrum ex veritate pervenerit, eos, qui sie intraverint, expellant, et hi

a) Var. b. Flyer. *) Var. b. Fejer.

19

qui eos introduxerint in manus regis vel nunciorum eius tradent. Qui- cunque etiam in regno nostro constitutus proprietatem suam memoratis fratribus pro elemosyna dare voluerit de nostra munificentia libe- ram habeat facultatem et ipsam donationis gratiam ut libera perma- neat nostro privilegio perpetuo confirmamus. Preterea talem ac tan- tam iisdem fratribus concessimus libertatem, quod nullus monetario- rum ultra sylvas terram eorum intret, vel presumat eos in aliquo molestare, et ipsum jus et utilitatem, quam in terra ipsorum percipere deberemus de nova moneta, totaliter eisdom fratribus indulsimus, quia ira nostra contra eos provocata eo tempore, cum terram sepedictam eis preceperamus auferri, fuerant non modicum damnificati quam restaurationem facimus eo, quod ipsi in confinio illo tanquam planta- tio niivella sint positi, et assiduos paganorum patientes insultus, se pro regno tanquam firmum propugnaculum de die in diem opponere non formidant.Verumtamen nullam potestatem babeant cudendi quam cunque monetam sine regis licentia speciali. Domum autem seu hospitale fratrum eorundem cum omnibus possessionibus et bonis suis que impresentiarum legitime habere cognoscuntur, aut in futu- rum prcstante Deo iuste poterint adipisci sub uostra protectione suscipimus, statuentes ut perpetuis futuris temporibus sub regia tutela et defensione consistant. Et ut istud eis ratum permaneat atque firmum, presentem paginam sibi iussimus bulle nostre aurec charactere insigniri. Datum per manus Cleti aule regie cancellarii, Agriensis prepositi, anno ab incarnatione domini millesimo ducen- tesimo vigesimo secundo. Venerabili Jobanne Strigoniensi, Ugrino Colocensi arcbiepiscopis. Desiderio Chanadensi, Ruperto Vespri- mensi, StepbanoZagrabiensi, Tboma Agriensi, Alcxandro Waradiensi, Cosma Geuriensi, Bartholomeo Quinqueecclesiensi, Briccio Waciensi episcopis. Electo ultra sylvam existentibus. Theodoro filio Wecich Palatino, Pausa filio Nane curiali, Nicolao Bacbiensi, Tiburtio Roso- niensi, Helia Bichoriensi, Martino IIIio Michaelis novi castri militibus existentibus et aliis multis comitatus tenentibus. Regni nostri anno decimo septimo.