In nomine Sanctae et individuae Trinitatis, Amen. Gratias agamus domino Deo nostro, qui de summo coeli cardine et illa suae providentiae occulta et alta

specula ad humanae fragilitatis aerumnas, infirmitates pariter et defectus prospiciens, quid unicuique conveniat, profundo suae Deitatis consilio agnoscit, et quod conve nue noverit, celeri miserationis propitiatione gratiose tribuit et largitur, vocans ea quae non sunt, tanquam illa quae sunt, praescitos praedestinando, vocando, vocatos iusti- ficando, iustificatos magnificando, delinquentes ad poenitentiam benigniter et longani- miter expectando, gratiam suae visitationis reversuris benigniter inspirando, redeun- tibus suae pietatis sinum et gremium paternis amplexibus aperiendo, reserando, ad benemerendum incipientes fiducialiter animando, proficientes robustius confortando et profectos quadam inenarrabili bonitatis dulcedine copiosius refectos in statu hu- iusmodi ad sui profectum et imbecillium speculum et exemplar praesentia suae ma- iestatis mirifice consejando. Venerandam igitur et summis- studiis extollendam sa- pientiae et scientiae divinae maiestatem diligentibus se omnia cooperantem in bonum, qui secundum propositum sancti ex operum piorum frequentia merito sunt vocati, alta sui providentia finem eorum feliciter concludentem. Sane nos Petrus Dei gratia episcopus Cracoviensis ad perpetuam rei memoriam et ad omnium quorum interest, praesentium et futurorum evidentiam clariorem deducere cupientes, universis et sin gulis notum facimus praesentibus et futuris: quia cum venerabilis vir dominus Ne- merza Custos Sancti Floriani et Canonicus Cracoviensis ecclesiarum, pia ductus de- votione, de bonis temporalibus a Deo sibi collatis, pro suo suorumque praedecesso- rum animarum remedio salutari, altare Omnium Sanctorum vocabulo insignitum nostra ac Capituli nostri voluntate ac consensu in ecclesia nostra Cracoviensi et ante sa- cristiam sub Passione Dominica construxisset et fundasset et locasset, ipsumque al tare et ministros ipsius infrascriptos de haereditate vulgariter Wangercze appellata, cum omnibus suis fructibus, reditibus et proventibus sufficientissime dotasset, et pro rectore ipsius altaris quindecem marcas, tres missas defunctorum singulis septimanis ibidem lecturo, pro clerico vero perpetuo in duabus marcis annuatim salariato, eidem altari et omnibus quibuscunque intraneis et extraneis, notis tamen et receptis, ibi dem celebrare volentibus, circa ipsum singulis diebus perpetue servituro, vicariis quo- que ipsius ecclesiae Cracoviensis tres marcas aittiis singulis pro anniversariorum la- boribus quibuslibet Quatuor temporibus vigiliis et missis more solito decantandis, et mansionariis dictae ecclesiae Cracoviensis unam missam defunctorum septimanis sin gulis circa huiusmodi altare celebraturis, in dicta haereditate Wangercze et apud rectorem ipsius altaris pro tempore existentem tollendum, levandum et cum effectu percipiendum ad realem et efficacem dictorum officiorum expletionem deputasset, ius- patronatus dicti altaris pro se et nobili Iohanne filiastro suo carissimo et successo- re eorum legitimo, de armis suis proximiore, per lineam masculinam duntaxat descen dente , totaliter reservasset, et super his omnibus suas certi - tenoris fundationis et dotationis literas, ipsius vero sigillo insignitas, realiter conscriptas, de certo et suos efficere cupiens certiores, ad tutelam ipsorum pleniorem in nostra praesentia nuper personaliter constitutus, huiusmodi fundationis et dotationis literas cum ea qua de- cuit reverentia exhibere humiliter studuit, tenorem qui sequitur continentes:

„In nomine Domini Amen. Gloriosus Deus in Sanctis suis abundantia suae „pietatis merita supplicum excedens et vota, quadam mirabili et ineffabili divinita- „tis caritate ad reparandam coelestis patriae ruinam et humani generis salutem, se- „nescentibus saeculis, toga nostrae mortalitatis indutus, in ara Crucis hostiam Deo „patri salutarem offerens sui sanctissimi lateris apertione et sanguinis effusione, pro

„toplastorum macolis sufficientissime et efficacissime purgatis et detersis, ianuam „Paradisi in se credentibus aperuit diu clausam, ad cuius introitum in praesenti „lacrimarum valle fluctuantes altis et occultis sui arcani iudicii iam prodigiorum, „tum persecutionum, tum affluentia temporalium, iudiciis et allectivis viatores' mise- „ricorditer non deficiens invitare, quatenus beatitudinis et gloriae suae sempiternae „comprehensores faciet et consortes. Qui etsi pro particularium votis Sanctorum di- „gne postulantibus suae propitiationis dexteram porrigit affluenter miserando, fflos „tamen amplioribus praerogativarum antidotis solitus est refovere, quibus utpote de- „linquentibus et rite poenitentibus, totius militiae coelestis inexplicabili quodam gau- „dio iubilantis, multiplicata incrementis latioribus suffragiorum novi meriti concur ssse. Proinde nos Nemerza Nicolai de Chrzelow Custos Sancti Floriani et Canonicus „Cracoviensis ecclesiarum, pro contemplanua spe divinae maiestatis, nostraeque et „praedecessorum et successorum nostrorum salute perpetua promerenda, de beneficiis „a Deo collatis potius in praesenti quam in futuro Domino Deo rationem reddere „cupientes, et ita nunc seminare operis boni fructum, quatenus in coelesti hierarchia „victuri per saecula cum mentis tripudio eundem colligere et percipere, Deo dispú tente et Sanctorum omnium merito concurrente, efficaciter mereamur: ad honorem „igitur Omnipotentis Dei et Omnium Sanctorum, totiusque militiae coelestis laudem, „praeconium et decorem, de consensu et voluntate reverendissimi in Christo patris „et domini domini Petri Episcopi Cracoviensis, nec non venerabilis eius Capituli Cra coviensis, altare sub titulo et vocabulo Omnium Sanctorum de caetero nominandum „in ecclesia Cracoviensi ante fores sacristiae et in loco sub Passione Dominica com- „muniter appellato, in nomine Domini erigimus, construimus et locamus, dictoque al- „tari, quia spiritualia sine temporalibus subsistere nequeunt neque valent, haeredita- „tem dictam Wangercze prope Cracoviam sitam, apud nobilem virum Iohannem de „Lawszow pro quadringentis marcis grossorum latorum numeri et ponderis in regno „Poloniae decurrentium, bona fide per nos emptam, nobisque iusto venditionis titulo „et foro saeculari resignatam, eidem altari Omnium Sanctorum in nomine Domini „pro nostra, nostrorumque praedecessorum salute animarum damus, donamus, assi- „gnamus et perpetuae donationis titulo irrevocabiliter incorporamus cum omnibus et „singulis dictae villae Wangercze fructibus, reditibus, proventibus et utilitatibus uni- „versis, nihil iuris, proprietatis et dominii pro nobis et nostris legitimis successori- „bus in eadem villa Wangercze penitus reservantes, per ipsum dicti altaris Omnium „Sanctorum rectorem pro tempore existentem tenendam, habendam, procurandam, „utifruendam, sine deteriorations et alienationis periculo perpetuo possidendam, gu- „bernandam et regendam, secundum quod dicta haereditas Wangercze in suis limi- „tibus ab aliis circumiacentibus haereditatibus longe, lateque limitata noscitur et „distincta. Et quia benpficium datur propter officium, quique honoris et emolumenti „percipit commodum, sentiat etiam praemissorum occasione laboris et oneris re- „pensum: volumus etiam et perpetuae stabilitatis fulcimento decernimus observandum, „quod altarista et dicti altaris pro tempore rector, perceptis quindecem marcis nu- „meri currentis de dicta haereditate Wangercze et de eius fructibus universis annis „singulis pro sui commodosa sustentatione, victu pariter et amictu, tres missas heb- „domadatim et septimanatim, unam pro nostrae, aliam pro nostrorum parentum, ter ciam pro domini Iohannis Castellani Cracoviensis et dominae Catharinae suae con- „sortis, carissimae nostrae sororis, caeterorumque nostroiaim fratrum et sororum ani

„marum salute per se vel per alium presbyterum idoneum et honestum secunda, „quarta et sexta feriis complere et dicere et legere sine negligentia sub suae one- „ratione conscientiae sit adstrictus temporibus sempiternis. Et ut commodius et ho- „nestius eidem altari Onmium Sanctorum temporibus perpetuis serviatur, quo in suis „ministris amplius proficere videatur: unum clericum perpetuum circa dictum altare „Omnium Sanctorum superpelliceatum, omnibus et singulis presbyteris ibidem c«le- „braturis divina a pulsu primae usque ad expletionem choralis missae, in ministra- „tione omnium ad cultum divinum pertinentium ibidem personaliter serviturum fa- „cimus, constituimus, ponimus, creamus; qui clericus ut dignam pro suis laboribus „repensuram percipiat et mercedem, singulis Quatuor temporibus mediam тarcaш „monetae currentis a dicto altarista pro tempore existente percipiet et levabit, dif icultate, negligentia et contradictione quibuslibet procul motis. Et ut ampliorem „spei certitudinem in nostrae salutis consecutione ponere et figere valeamus, quo „latioribus orationum suffragiis benemeritorum nos viderimus et senserimus supportari: „volumus, quod omnes et singuli ecclesiae Cracoviensis vicarii singulis Quatuor tem- „poribus perpetuis temporibus per vigiliarum novem lectiomuu decantationem et mis- „sae pro defunctis expletionem in nostra et nostrorum parentum anniversariorum „reminiscentia, pulsatis campanis, in loco nostrae sepulturae per tecturam, quam „nunc damus et per dictum altaristam servandam, custodiendam et dictis temporibus „divisoribus vicariorum exhibendam ad officium duntaxat memoratum sonora voce „cantare et legere sint adstricti. Quos vicarios ad onus praedictum explendum de- „putatos digna repensionis mercede volentes redonare, volumus praedicti altaris re- „ctorem pro tempore existentem singulis dictis Quatuor temporibus pro eorum recrea- „tione tribus fertonibus sine remissione, negligentia et contradictione, benigniter con- „solari temporibus sempiternis. Caeterum ut ex posterorum online ministrorum in „dicta Cracoviensi ecclesia consistentium nostra et praedecessorum nostrorum salus „animarum salubrius recolatur, ut eatenus ad comprehendendum regni coelestis bra- „vium, Deo duce. cum nostris fiducialibus conscendamus, quatenus multiplicato in- „tercessorum suflragio nos attolli conspexerimus et levari: volumus et perpetuo ser- „vandum illibate praecipimus, quod omnes et singuli ecclesiae Cracoviensis mansio- „narii circa dictum altare Omnium Sanctorum ordinarie quibuslibet septimanis unam „missam legere pro defunctis sint adstricti, et occasione suorum labonun rectorem „dicti altaris Omnium Sanctorum pro tempore existentem ad solvendum unam mar- „cam monetae cunentis annis singulis in festo Beati Martini pontificis gloriosi sem- „piternis temporibus obligamus. De residuis vero dictae villae Wangercze censibus, „reditibus, proventibus. fructibus et obventionibus, quomodolibet nominentur, cereos, „lumina, candelabra, localia paramenta et alia minuta dicti altaris Omnium Sancto- „rum ornamenta et attinentia annis singulis perpetuo praecipimus et volumus com- „paranda per altaristam et rectorem altaris Omnium Sanctorum supradictum. Ut „autem nostrae pium salutis desiderium pruedictum in suis omnibus clausulis „et punctis effectum debitum sortietur, divina clementa assistante, et per im- „petrantes ac foraneos nullatenus molestetur: iuspatronatus dicti altaris Omnium „Sanctorum pro nobis et nobili Iobanne Pelcze de Chrzelow nostro filiastro ca- „rissimo et eius ac nostro legitimo successore primo et principali nostrae domus „praedictae per lineam masculinam de nostris armis proximius descendente tantum- „modo reservamus; qui patronus huiusmodi altare dum et quando et quotiens va

„care contigerit quovis modo actu benemeritum presbyterum idoneum et honestum „de consilio dominorum de Capitulo Cracoviensi praesentare investiendum tenebitur „et debebit. Praemissa autem omnia ac singula in singulis punctis et clausulis com- „prehensa, volumus a dictis altarista, clerico, vicariis, mansionariis et patrono il- „libata perpetuo observar i et per nullum eorum in aliquo puncto et clausula sub in- „terminatione maledictionis aeternae et animarum suarum dispendio quoquomodo vio- „lari. In cuius rei testimonium et robur perpetuae firmitatis praesentes nostrae fun dationis et dotationis literas scribi fecimus et nostri sigilli appensione communiri. „Actum et datum in Cripta seu loco Capituli Cracoviensis, Anno Domini Millesimo „Quadringentesimo tertio, in vigilia Sanctae Luciae virginis et martyris benedictae. „Praesentibus ibidem honorabilibus dominis Sbigneo Archidiacono, Ottone Scolasti- „co, Szafranecz Custode, Nicolao Decretorum Doctore, Petro Strzelec et Nicolao „Penaskonis Canonicis Cracoviensibus et aliis plurimis fidedignis testibus ad praemissa." Post quarum quidem exhibitionem, praesentationem, receptionem fundationis et dotationis literarum memoratus dominus Nemerza nobis cum instantia debita suppli- cavit, ut easdem literas fundationis, dotationis altaris Sanctorum Omnium memorati recipere, admittere, confirmare, ratificare et gratificare dignaremur. Nos igitur Pe trus episcopus Cracoviensis memoratus attendendo huiusmodi supplicationem fore iu- stam et rationi consonam, cum iusta petentibus assensus non debeat denegari, et ut de tanto caeteris fideles exemplo ipsius Nemerze ad similia facienda propensius as- surgant animati, quanto benignioribus et latioribus honorum praerogativis ipsum per nos viderint consolari: praedictum fundationis et dotationis Privilegium altaris Omnium Sanctorum per dictum dominum Nemerzam erecti ratum habentes atque gra- tum, cum omnibus suis punctis et clausulis nostra authoritate ordinaria in nomine Domini recipimus, admittimus, ratificanras et gratificamus ac ad robur perpetuae fir mitatis de nostra certa scientia confiimamus, praecipientes et sub excommunicatio- nis poena ac interminatione perpetuae maledictionis per ministros quoscunque dicti altaris in omnibus suis punctis et clausulis volentes inviolabiliter observandum, ha- rum quibus nostrum et dicti nostri Capituli maiora sigilla sunt appensa, et quas ro bur firmitatis perpetuae decernimus obtinere, confirmationis testimonio literarum. Actum et datum Cracoviae, ipso die Sancti Stephani Protomartyris gloriosi, Anno Domini Millesimo Quadringentesimo quarto. Praesentibus et consentientibus ibi dem venerabilibus et honorabilibus dominis Msczislao Abbate Thiniciensi, Sbigneo Archidiacono, Ottone Scolastico, Iohanne Szafranecz Custode, Nicolao Decretorum Doctore, Officiali, Petro Strzelec, Nicolao Penaskonis, Henrico de Repty, Martino de Olszowa Canonicis nostris Cracoviensibus tunc coram nobis ad praemissa capi- tulariter congregatis.

(Ex quatuor transsumtis, saec. XVIII. exaratis, in Archiv. Univ. Crac, sub Nr. 9315, 9316, 9317, atque in Bibliotheca Univ. Crac, inter MSS. sub Nr. 739 asservatis.)